Linux up Windows down ama niye söylediğimi merak ediyorsunuz diye düşünüyorum.Bendeniz 2002 yılından beri bilgisayar kullanan birisiyim ve ilk olarak Windows 98 kullanmaya başladım sonrasında hemen XP geldi tabikide ama yanlış hatırlamıyorsam yaklaşık 8 yıl Windows XP kullandım Sonrasında Windows 7 ye geçtim ardından Windows 8 Çıktı derken bir baktım 8.1 kadar gelmişiz uzun lafın kısası
Windowsdan nefret etmeye cryptolocker denen lanet olası virüsü yememle başladı biriktirdiğim onca Doküman birden AES 256 ile şifrelenmişti ve elimden gelen hiçbir şey yoktu ya parasını ödeyip alacaktım şifreyi yada formatı atıp o kadar değerli dosyaların üzerinden bir çizik atacaktım ama parayı ödeyince şifrenin geleceğide meçhuldü herşey buraya kadar anormel gördüğünüz gibi bunu yazarken bende sıkıldım okurken sizde sıkıldığınızı görür gibiyim herneyse mevzu benim GNU/Linux e olan merakımla başladı önceleri Vmware de sanal masaüstü aracılığı ile Ubuntu gibi çekitli linux sistemler denedim.
Bunlar Arasında
- Centos
- Debian
- Ubuntu 11/12/13
Ama hepsinden daha önemliside tek bir sistem üzerinde aşırı bir şekilde uzman olmam gerekiyordu bende kullanılabilir ve türkiyede de çokca kullanılan Ubuntuyu seçtim hem sorunları kolaylıkla çözebileceğimiz türkçe bir forum vardı hemde ubuntun kaynakları diğer repo lara göre çoktu
Peki neden ubuntu ?
Bunu Maddeler halinde açıklamak hepimiz için daha iyi olacaktır.
- Çoğumuz windows işletim sistemi kullandığımız için virüs programlarının bilgisayarı ne kadar kastırdığını az çok biliyoruz.Ancak ubuntu işletim sisteminde böyle bir sorun yoktur sisteminize virüs dahi girse ki bu çok düşük bir ihtimaldir. Kafalarına göre dosyalara erişemezler,çünkü root yetkileri yoktur.Bu konuya farklı bir açıdan bakacak olursak Açık kaynak olarak geliştirilen ve dağıtılan Apache web sunucusu dünya üzerinde en yüksek market payına sahiptir ve sistemin aldığı saldırı oranı Microsoftun web sunucusuna oranla %1 dir. Hadi başka bir açıdan daha bakalım Daha çok göz daha az güvenlik zaafiyeti demektir.
- Linux açık kaynaklı olarak değıtıldığından ve dünya üzerindeki yaşayan her programcının kodlara gerektiği zaman ulaşabildiği ve geliştirilmesinde yardım edebilmesine yada gördükleri bir kodun “Bu bir zaafiyet değilmidir”diye sormalarını sağlar.
2)Sisteminizin kararsız çalıştığı oluyordur windowsda bu windowsun doğasında olan bir olaydır ve windows çöktüğünde hiç bir işi kaybettiğiniz oldumu yada bir iş yaparken kapandımı veya en olmadık anda mavi ekran verdimi sorusunu hemen aklınıza getirmeniz gerekiyor.Tabiki hiç bir sistem mükemmel değildir sonuçta hepsi kul yapımıdır ve illaki hiç çökmez diyenlerde kesinlikle yalan söylüyorlardır.Bir sistem çöktüğü zaman kapatılması yada yeniden başlatılması gerekir normalinde windows da işler bu şekilde yürüyor.Ancak linux sistemlerde olay hiçde öyle değildir bir hata ile bile sistem yıllarca sorunsuz bir şekilde çalışmaya devam edebilir tabi ki çok kritik güvenlik günvellemeleri(kernel vb)hariç.hemen bir örnek vermek istiyorum windows sistemler açık kaldığı zaman disk önbellek şişmeleri ram dolmaları gibi garip garip problemler görülmektedir.Ancak linux bir sistem sorunsuz olarak 4 yıl kadar çalışabilmektedir ve bunu garanti eder.
3)Olaya Maddi açıdan bakacak olursak windowsa para ödemediğini düşünen var ise yanılıyor onu baştan söyleyim çünkü bilgisayarınız bir windows kopyası ile geldiysa sizde windowsa para ödemişsinizdir bu Windows XP de olabilir Windows 8 de olabilir bilinmez.Yanlış hatırlamıyorsam yeni aldığınız bir bilgisayarın 5 te biri windows ücretinden oluşmaktadır.bu bağlamda sistem kurulmadan alınan bir bilgisayarın fiyatı ciddi derecede düşmektedir.Bir yandanda linuxu tamamen ücretsiz bir şekilde edinebilirsiniz.”Hadi lan oradan” dediğinizi duyar gibiyim evet gerçektende ücretsizdir ve dünyanın dört bir yanındaki bu insanlar özgür yazılım konusunu benimsemişler ve hiç bir ücret almayacak sistemler geliştirmişlerdir.
4)Bir yandanda windowsun daha önceden yüklü gelen yada sizin yüklediğiniz uygulamaların yada ücretsiz zannedilen bir programın devamlı olarak açıldığını yada sana karşı direnip senden illaki benim ücretimi öde diye saçma şeyler söylediğini görür gibiyim.Ancak linux de olay tam tersidir.Bir program kurduğunuz zaman ne o uygulama arkada çalışır nede sizden ücret ister Özgür yazılım dediğimiz dünyaya Hoşgeldiniz…
5)Microsoft firmasının yok olduğunu düşündüğünüz oldumu yüksek ihtimal olmamıştır banane lan ben kullanmaya devam ederim diyor olabilirsiniz ancak yanılıyorsunuz.Güvenlik güncelleştirmeleri olmayan bir işletim sistemi Çöp niteliğindedir.Ancak Açık kaynak sayesinde ve bu projeyi destekleyen şirketler bitse dahi kodlar programcılara hala açık olacaktır ve sistemlerin geliştirilmesi yıllarca devam edecektir.Yada C veya JAVA öğrenerek sistemi kendinizde geliştirmeye devam edebilirsiniz ancak sistem üzerinde oynamalar yapabilmeniz için iyi derecede C programlama bilmeniz gerekmektedir.
6)Şimdi biraz düşünce şeklimizi değiştirelim Düşünün Windows 8.1 in son sürümünü sisteminize kurdunuz. Sizin ihtiyacınız olan bir dosyayı internette araştırdınız bi baktınız uzantısı PDF lan dediniz bunu hangi program açıyor diye googleye gittiniz karşınıza Adobe Reader yada türevleri çıktı hemen indirdiniz kurdunuz ve PDF açtınız okudunuz işiniz bittti.Ancak olaylar linuxde tam tersidir Düşünün Ubuntu 14.04 LTS sürümünü sisteminize kurdunuz.Arkadaşınız Size PDF eki içeren bir mail gönderdi.Hemen çift tıkladınız ve o da nesi PDF görüntülendi Bunların dışında linux kurduğunuzda(dağıtım fark etmeksizin)
- Yazı yazabileceğiniz,slayt yapabileceğiniz tablo oluşturabileceğiniz Libre Office Sisteme hazır olarak gelecek
- Bir web tarayıcısı Firefox ve E posta okuma uygulamalarından Thunderbird yada Evolution hazır olarak gelecek
- Photoshop kadar güçlü ve Açık kaynak olan GIMP ile photoshop yapabileceksiniz
- Bir adet film oynatıcısı
- bir adet PDF okuyucu
- Bir adet müzik oynatıcısı ve arşiv yapmak ve arşivi açmak için (Zip,rar,7zip) gelen bir uygulama
7)Farklı bir şekilde düşünmeye devam ediyoruz Windows 8.1 in yeni sürümünü kurdunuz sisteminize ve müzik dinlemek istiyorsunuz yüksek ihtimal ses çıkmayacaktır bu olay windowsun gereksiz bir şekilde sürücü istemesinden kaynaklanmaktadır en basit donanım parçası bile windows sistemine tanıtılması gerekmektedir.Ancak linux sürücülere ihtiyaç duymaz tüm sürücüler linux çekirdeğiyle(kernel) birlikte yani sistemin temeliyle birlikte gelmektedir.Sistemi kurarsınız ve hiçbir sürücü yüklemeden normal hayatınıza devam edersiniz.
- Yeni bir yazılıma ihtiyaç duydunuz diyelim.Aşırı uç bir uygulama olmadığı taktirde Linux uygulamayı sizin için ayağınızın altına kadar getirmektedir.Paket yöneticisi sayesinde tek tık ile yüzlerce uygulama kurabilir ve dilediğinizi yapabilirsiniz.
9)Belkide Linuxün en büyük özelliklerinden biriside Disk birleştirmeye ihtiyaç duymamasıdır.Ve ayda yılda bir kez bile olsa windowsdaki gibi saçma bir şekilde diski birleştirmezsiniz ve zamandan tasarruf etmenizi sağlar peki linuxde niye disk birleştirilmez olay aslında çok basittir. Linux sisteme her giren dosyanın yerini kayıt etmektedir ve sisteme yeni bir dosya girdiği zaman bunun kaydını da eş zamanlı olarak tutmaktadır.Linux windows gibi dosyayı nereye yazdığını unutmaz gerektiği zaman siz çağırdığınızda linux kayıtlarına bakar ve aa dosya işte bu bölümlerde diyerek direk önünüze sunar.Windowsu kullandıkça dosyalara erişim hızınız yavaşlayacaktır Ama linux kullandıkça ise dosyalara erişim hızınız yavaşlamayacak tam tersi hızlanacaktır.
10)Öncelikle bu sorunun tüm windowslar da olduğunu biliyoruz yani bu donanımsal olmayıp İşletim sisteminin tasarımından kaynaklı bir hatadır.Peki nedir bu hata çevrenizde fark ettiyseniz yada chat yaparken gözünüze“Bilgisayarım kasmaya başladı, bilgisayarım ağırlaşmaya başladı, Geç açılıyor.”çarpar.Herkes ram, hdd, işlemcini değiştir vs gibi cümleler sarf ederek bol keseden atmaktadırlar ancak windowsun zamanla yavaşladığını ya bilmezler yada akıllarına getirmezler.Gelin linux deneyelim ilk başta hayır ben windows istiyorum diyeceksiniz sırf kullanım kolaylığı için bunca soruna katlanmayı seçeceksiniz.Ancak Linux size 5 yıl sisteminizi kapatmasanız dahi sorun oluşmayacağını zaten başından belirtmiştir.Sisteminiz ilk günkü gibi kararlı ve hızlı çalışacağından emin olabilirsiniz.
11)Açık kaynak bir işletim sistemine sahip olmanın bir başka iyi yanıda ücretsiz ve sınırsız bir desteğe sahip olmasıdır. İşletim sistemine ait bir çok forum, IRC, E-posta topluluğu bulunmaktadır. Her hangi birisine katılarak sınırsız desteğin keyfini çıkarabilirsiniz anlamadığınız bir yeri sorabilir yada sisteminizde oluşan bir sorunu korkmadan dile getirebilirsiniz.
12)Belkide bu yazılanlar içinde en önemlilerinden biri olan hata bildirme işlemidir Windowsda bildirdiğiniz hata yada gönderdiğiniz hata kaydı %80 mühendislerin dikkatini çekmeyecektir. Ancak linux de olaylar tam tersi bir şekilde gerçekleşmektedir. Bir hatayı bildirdiğiniz anda geliştiriciler hemen konuya gelecek ve sorunu çözme konusunda size yardım edecekler gerekirse sisteme bir güncelleme ile sorunu tamamen ortadan kaldıracaklardır.
Windowsun onca kötü yanlarına rağmen ve gizliliğimizi hiçe saymasına rağmen sırf kolay kullanım uğruna çuğu kullanıcı tarafından tercih edilmektedir çoğu kişinin kullanmasının nedeni de Linux hakkında türkçe forumlarda gezen hurafelerdir.Bunlardan Bazıları;
Milletde bu tarz saçma yorumlara inanarak linuxden soğumaya devam ediyor yazının tarihini görüyorsunuzdur herşey ortada aradan 6 yıl geçmesine rağmen hala bu konu aktif ve insanlar linuxe arada kan kusmaya devam ediyor.
Şimdi Diyeceksiniz Ubuntunun hiçmi kötü yanı yok olmazmı var Directx olmadığı için sistemde oyunların hiç birini oynayamazsınız özel olarak linux e portlanırsa yani OpenGL yapılıp kodlarında oynama yapıldığında aynı oyun linuxde oynanmaktadır günümüzde SteamOS olarak steamın bir linux versiyonu bulunmaktadır.ve linux de unutulmayıp oyunların geliştirilmesine devam edilmektedir.Ancak Açık kaynak bir sisteme Steam tarafından DRM sokulması ne derece doğrudur oda sizin takdirinize kalmış bir olay bana kalırsa aşırı derecede saçma ve GNU(Genel Kamu Lisansı) Aykırı bir durumdur ve gnu felsefesini tamamen yıkan bir olaydır.
Yazımızın sonuna gelirken fark ettiyseniz hep Windows ile karşılaştırdım çünkü dünya üzerinde yaygın bir biçimde kullanıyor olması ve sistemin yıllardır kararsız bir biçimde çalışıyor olmasını örnek olarak gösterdim. OS X konusuna gelecek olursak Linux ile neredeyse çoğu özelliği aynıdır. Kararlı çalışması,format istememesi,desteklediği donanımlar vs Kısa bir şekilde özetleyecek olursak durumu