Debian 9 Temel Sunucu Ayarları

Sıfır bir debian kurduğumuzda temelde yaptığımız bir kaç değişikliğin olması gerekir. Bize ilerde kolaylık sağlayacak olan bu değişiklikleri genellikle temel sunucu ayarları olarak adlandırırız.

Kullanıcı oluşturma

# [stretch] isimli kullanıcı oluşturma
root@debian:~# adduser stretch 
Adding user `stretch' ...
Adding new group `stretch' (1001) ...
Adding new user `stretch' (1001) with group `stretch' ...
Creating home directory `/home/stretch' ...
Copying files from `/etc/skel' ...
Enter new UNIX password:     # Kullanıcı parolası tanımlama
Retype new UNIX password:     # parola onayı
passwd: password updated successfully
Changing the user information for stretch
Enter the new value, or press ENTER for the default
		Full Name []:     # Bilgiler girilecek
		Room Number []:
		Work Phone []:
		Home Phone []:
		Other []:
Is the information correct? [Y/n] y
root@debian:~#

Kullanıcı yetkilendirme

root@debian:~# usermod -G adm stretch 
root@debian:~# nano /etc/pam.d/su
# admin grubuna eklemek için
auth   required   pam_wheel.so   group=adm

Tüm kullanıcılar için Alias tanımlama

root@debian:~# nano /etc/profile
# Bitime aşağıdakini ekle
alias ll='ls $LS_OPTIONS -l'
alias l='ls $LS_OPTIONS -lA'
alias rm='rm -i'
alias cp='cp -i'
alias mv='mv -i'
# tekrar yükle
root@debian:~# source /etc/profile

Statik IP adresi ayarlama

root@debian:~# nano /etc/network/interfaces

source /etc/network/interfaces.d/*

# The loopback network interface
auto lo
iface lo inet loopback
		# Birincil ağ kartı
		allow-hotplug ens3
		# DHCP ayarını kapatıyoruz
		#iface ens3 inet dhcp
		# birincil ağ kartında tanımladığımızı yazıyoruz.
		iface ens3 inet static
		# IP adresimiz
		address 10.0.0.30
		# network adresimiz
		network 10.0.0.0
		# subnet mask
		netmask 255.255.255.0
		# broadcast adresimiz
		broadcast 10.0.0.255
		# default gateway
		gateway 10.0.0.1
		# name server
		dns-nameservers 10.0.0.10
root@debian:~# reboot

IPv6 gerekli değilse kapatıyoruz.

root@debian:~# echo "net.ipv6.conf.all.disable_ipv6 = 1" >> /etc/sysctl.conf 
root@debian:~# sysctl -p 
net.ipv6.conf.all.disable_ipv6 = 1

Servislerin durumunu kontrol etmek için

# Çalışan servislerin listesini gösterir.
root@debian:~# systemctl -t service 
UNIT                             LOAD   ACTIVE SUB     DESCRIPTION
console-setup.service            loaded active exited  Set console font and keym
cron.service                     loaded active running Regular background progra
dbus.service                     loaded active running D-Bus System Message Bus
getty@tty1.service               loaded active running Getty on tty1
getty@ttyS0.service              loaded active running Getty on ttyS0
ifup@ens3.service                loaded active exited  ifup for ens3
keyboard-setup.service           loaded active exited  Set the console keyboard
...
...
...
systemd-update-utmp.service      loaded active exited  Update UTMP about System
systemd-user-sessions.service    loaded active exited  Permit User Sessions
user@0.service                   loaded active running User Manager for UID 0

LOAD   = Reflects whether the unit definition was properly loaded.
ACTIVE = The high-level unit activation state, i.e. generalization of SUB.
SUB    = The low-level unit activation state, values depend on unit type.

28 loaded units listed. Pass --all to see loaded but inactive units, too.
To show all installed unit files use 'systemctl list-unit-files'.

# Tüm servislerin listelenmesi
root@debian:~# systemctl list-unit-files -t service 
UNIT FILE                              STATE
apt-daily-upgrade.service              static
apt-daily.service                      static
autovt@.service                        enabled
bootlogd.service                       masked
bootlogs.service                       masked
bootmisc.service                       masked
...
...
...
urandom.service                        static
user@.service                          static
x11-common.service                     masked

121 unit files listed.

İhtiyacınız yoksa bir hizmet için otomatik başlatma ayarını durdurun ve KAPATIN.

root@debian:~# systemctl stop atd 
root@debian:~# systemctl disable atd

Modulleri güncelleştirme

# listeleri güncelliyoruz
root@debian:~# apt update 
Ign:1 http://ftp.de.debian.org/debian stretch InRelease
Get:2 http://ftp.de.debian.org/debian stretch-updates InRelease [88.5 kB]
Hit:3 http://ftp.de.debian.org/debian stretch Release
Get:5 http://security.debian.org/debian-security stretch/updates InRelease [62.9 kB]
Get:6 http://security.debian.org/debian-security stretch/updates/main Sources [24.0 kB]
Get:7 http://security.debian.org/debian-security stretch/updates/main amd64 Packages [43.7 kB]
Get:8 http://security.debian.org/debian-security stretch/updates/main Translation-en [19.0 kB]
Fetched 238 kB in 1s (148 kB/s)
Reading package lists... Done
Building dependency tree
Reading state information... Done
6 packages can be upgraded. Run 'apt list --upgradable' to see them.

# sistemi güncelle
root@debian:~# apt -y upgrade

Bazı kullanıcılar ayrıcalıkları paylaşıyorsa kullanıcıların görevlerini ayırmak için Sudo’yu yapılandırın.

root@debian:~# apt -y install sudo

root@debian:~# visudo
# [stretch] kullanıcısı için tüm yetkilerin verilmesi
stretch   ALL=(ALL)   ALL
# [Ctrl + x] ile visudodan çıkış yapıyoruz.

Spesifik yetkilerin limitlendirilmesi

root@debian:~# visudo
# makinanın kapatılmasını engellemek
# Cmnd özelliğinden faydalanıyoruz.
Cmnd_Alias SHUTDOWN = /sbin/halt, /sbin/shutdown, \
/sbin/poweroff, /sbin/reboot, /sbin/init, /bin/systemctl
# [SHUTDOWN] ile makinenin kapatılmasını engelliyoruz.
stretch   ALL=(ALL)   ALL, !SHUTDOWN

Sudo için günlükler /var/log/auth.log içinde tutulur, ancak içinde birçok çeşit log vardır. Yani, bir dosyada sadece sudo kaydını tutmak isterseniz, aşağıdaki gibi bir satır eklemelisiniz.

root@debian:~# visudo
# satır sonuna ekliyoruz
Defaults syslog=local1

Log için tanımlamayı geçerli kılıyoruz.

root@debian:~# vi /etc/rsyslog.conf
# aşağıdaki eklemeyi yapıyoruz
local1.*                     /var/log/sudo.log

root@debian:~# systemctl restart rsyslog

Bash historyde kullanıcılar için kaydedilen komutların çalıştırıldıkları zaman bilgisinin gösterilmesi

nano /etc/profile.d/bash_history_date.sh
  export HISTTIMEFORMAT="%d/%m/%y %T " 

Host Yapılandırma

# Hostname'in FQDN (Fully Qualified Domain Name) olması gerekiyor. 
root@debian:~# hostname mail.mertcangokgoz.com
# ardından sunucu ip adresiyle alan adı tanımını yapıyoruz.
root@debian:~# nano /etc/hosts
   <sunucu_ip_adresi> mail.mertcangokgoz.com
# elle kontrol ediyoruz son durumu
root@debian:~# hostname -f 
10.0.0.2 mail.mertcangokgoz.com

Swappiness Ayarlanması

# gereksiz yere swapness aktif olmaması için
root@debian:~# nano /etc/sysctl.conf
   vm.swappiness = 1
# ayarın etkinleşmesi için
root@debian:~# sysctl -p